Volkshuis

1899 Victor Horta

Joseph Stevensstraat 7 | Brussel


Na het eerste verkiezingssucces van de Belgische Werkliedenpartij in 1894 koopt de Société Coopérative ouvrière de Bruxelles in de Marollenwijk negen aan elkaar grenzende, onregelmatige en sterk hellende terreinen. Victor Horta krijgt de opdracht om er een nieuw Volkshuis te bouwen. Vijftien ontwerpers werken 18 maanden lang samen aan de plannen voor een gigantisch avant-gardistisch bouwwerk van staal en glas. Afgebroken  in 1965.

Wijk Zavel

Horta gebruikt industriële materialen om de draagstructuren te verlichten en een maximale ruimte en lichtinval te garanderen. Witte en blauwe baksteen, gietijzeren kolommen en smeedijzeren borstweringen maken het materialengamma compleet.

Het programma is hoogst origineel. Het gebouw telt vijf bouwlagen en een veertigtal zalen. Behalve verschillende winkels met ingang aan de straatkant wordt op de benedenverdieping een monumentale gelagzaal ingericht waar 800 personen kunnen plaatsnemen. De structuur van vlakke kruisgewelven op kolommen in het café, met een spanwijdte van 16 meter, ondersteunt de verdiepingen. Die zijn bereikbaar via een indrukwekkende trap, twee identieke gebogen trappen en een lift. Op de 3de verdieping zijn een feestzaal, een vergaderzaal en een theaterzaal, met overkragende zijgalerijen en een bijzonder licht gebinte, het resultaat van een heuse krachttoer voor die tijd! Vanop het panoramische terras genieten de bezoekers van een uitzicht over de hele stad. Op 2 en 3 april 1899 wordt het gebouw met grote sier geopend, maar nieuwe behoeften geven al gauw aanleiding tot verbouwingen.

Ondanks het protest en de massale mobilisatie van architecten en geschiedkundigen uit de hele wereld wordt dit meesterwerk van de Belgische art nouveau afgebroken. Met het oog op een eventuele wederopbouw worden een aantal elementen opgeslagen, maar ze geraken verspreid en uiteindelijk volledig uit het oog verloren.

Een recente 3D-hypotheserestitutie dompelt de toeschouwers virtueel onder in het complex: niet te missen!

In de omgeving

Door dezelfde architect